Bốc hỏa và đổ mồ hôi đêm 

  • Bốc hỏa và đổ mồ hôi đêm, còn được gọi là triệu chứng vận mạch, là cảm giác nóng bừng có thể liên quan đến việc bốc hỏa và đổ mồ hôi. Chúng khá phổ biến trong thời kỳ mãn kinh, xảy ra ở 80% phụ nữ và kéo dài trung bình từ 7 đến 10 năm. Chúng cũng có thể góp phần gây ra các vấn đề về giấc ngủ và tâm trạng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống. 
  • Bốc hỏa được đặc trưng bởi cảm giác nóng đột ngột, dữ dội ở phần thân trên—đặc biệt là mặt, cổ và ngực. Mỗi cơn bốc hỏa thường kéo dài từ 1 đến 5 phút và có thể kèm theo đổ mồ hôi, ớn lạnh và lo lắng. Một số phụ nữ có thể cảm thấy tim đập nhanh cùng lúc. Đổ mồ hôi đêm là cơn bốc hỏa xảy ra trong khi ngủ. Ớn lạnh cũng có thể xảy ra, dẫn đến run rẩy.  
  • Bốc hỏa có thể dao động từ nhẹ và có thể chịu đựng được đến nghiêm trọng và làm suy nhược. Bốc hỏa nhẹ có thể được trải nghiệm như một cảm giác nóng mà không đổ mồ hôi. Với bốc hỏa nghiêm trọng, có thể có đủ cảm giác nóng và đổ mồ hôi khiến phụ nữ phải ngừng hoạt động.  

Các yếu tố rủi ro

  • Ngoài yếu tố dân tộc, một số yếu tố nguy cơ khác làm tăng khả năng bị bốc hỏa. Lượng mỡ bụng cao hơn đã được chứng minh là làm tăng khả năng bị bốc hỏa ở phụ nữ trẻ và phụ nữ mãn kinh sớm. Hút thuốc lá hiện tại và trước đây cũng làm tăng nguy cơ bốc hỏa.  
  • Đối với những phụ nữ trải qua thời kỳ mãn kinh bằng phẫu thuật (cắt bỏ buồng trứng trước khi mãn kinh), các cơn bốc hỏa thường bắt đầu ngay sau phẫu thuật. Những phụ nữ này có nhiều khả năng bị bốc hỏa hơn những phụ nữ trải qua thời kỳ mãn kinh tự nhiên và các triệu chứng của họ cũng có xu hướng thường xuyên hơn và nghiêm trọng hơn. 

Phương pháp điều trị chứng bốc hỏa

Một số biện pháp lối sống ít rủi ro và các chiến lược không kê đơn có thể giúp kiểm soát tình trạng bốc hỏa và đổ mồ hôi đêm. Nếu tình trạng bốc hỏa vẫn gây gián đoạn đáng kể mặc dù đã áp dụng các phương pháp này, thì có thể cân nhắc liệu pháp hormone theo toa hoặc thuốc theo toa không chứa hormone: 

  • Giảm cân 
  • Liệu pháp nhận thức hành vi 
  • Thôi miên lâm sàng 

Đôi khi, các biện pháp khác được khuyến khích hoặc thử nghiệm để điều trị chứng bốc hỏa nhưng lại có rất ít dữ liệu chắc chắn để đánh giá hiệu quả của chúng hoặc chúng không cho thấy lợi ích đáng kể trong các thử nghiệm lâm sàng: 

  • Châm cứu 
  • Can thiệp nắn xương 
  • Các kỹ thuật làm mát, chẳng hạn như điều chỉnh quần áo hoặc nhiệt độ môi trường 
  • Thay đổi chế độ ăn uống 
  • Các chất bổ sung chế độ ăn uống như ammonium succinate, rễ cây rắn đen, các cannabinoid như cần sa, cây trinh nữ, đương quy, hoa anh thảo, nhân sâm, Lactobacillus acidophilus , maca, cây kế sữa, axit béo omega-3, chiết xuất phấn hoa, đại hoàng, vitamin E và khoai mỡ hoang dã (dioscorea) 
  • Tập thể dục và yoga 
  • Can thiệp dựa trên chánh niệm 
  • Thở nhịp nhàng 
  • Kỹ thuật thư giãn 
  • Thực phẩm từ đậu nành, chiết xuất từ ​​đậu nành và chất chuyển hóa đậu nành equol (S-equol) 
  • Tránh các tác nhân gây kích thích, chẳng hạn như rượu, caffeine, thức ăn cay hoặc thức ăn nóng 

Điều đó không có nghĩa là không có biện pháp nào trong số này có giá trị. Đặc biệt, các biện pháp về lối sống như chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và quản lý căng thẳng thông qua các kỹ thuật thư giãn có thể đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh mãn tính và sức khỏe tổng thể của phụ nữ.  

Chỉ có hai loại thuốc không phải hormone được FDA chấp thuận để điều trị chứng bốc hỏa. Một là liều thấp paroxetine, một loại thuốc chống trầm cảm được gọi là chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc. Một loại khác là fezolinetant, thuộc nhóm thuốc đối kháng neurokinin B, được phát triển đặc biệt để điều trị chứng bốc hỏa. Ngoài ra, các loại thuốc không phải hormone khác cho các tình trạng sức khỏe khác đã được sử dụng ngoài nhãn để điều trị chứng bốc hỏa vì chúng đã được chứng minh là có một số lợi ích. Bao gồm 

  • Một số thuốc chống trầm cảm 
  • Thuốc Gabapentin 
  • Oxybutynin 

Liệu pháp hormone được FDA chấp thuận là liệu pháp đầu tay để làm giảm các cơn bốc hỏa. Liệu pháp này được chứng minh là phương pháp điều trị hiệu quả nhất đối với các cơn bốc hỏa khó chịu. Đặc biệt, lợi ích lớn hơn nhiều so với rủi ro của liệu pháp hormone khi sử dụng trong thời kỳ mãn kinh sớm để làm giảm các cơn bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm và rối loạn giấc ngủ. Đối với các triệu chứng vận mạch này, liệu pháp estrogen được dùng dưới dạng viên thuốc, miếng dán, thuốc xịt, gel hoặc vòng âm đạo. Các sản phẩm này cung cấp estrogen khắp cơ thể—được gọi là liệu pháp toàn thân . Liều lượng toàn thân được hấp thụ vào máu ở mức đủ cao để có tác dụng đáng kể ở các vùng rộng, cần thiết để điều trị các cơn bốc hỏa.

Những câu hỏi thường gặp

Liệu chứng bốc hỏa của tôi có tái phát nếu tôi ngừng sử dụng liệu pháp hormone không?  

  • Khoảng một nửa số phụ nữ sẽ bị bốc hỏa trở lại khi ngừng liệu pháp hormone, ít nhất là tạm thời. Giảm dần liều có thể hữu ích, mặc dù điều này chưa được chứng minh. Nếu bốc hỏa tái phát, có thể bắt đầu lại liệu pháp nếu cần. Bất kể sử dụng loại thuốc nào và liều lượng bao nhiêu, nên đánh giá lại liệu pháp định kỳ để xác định xem liệu có còn cần thiết hay không. Ở hầu hết phụ nữ, bốc hỏa sẽ giảm dần theo thời gian.

Tôi có nên dùng thuốc chống trầm cảm để chữa bốc hỏa mặc dù tôi không bị trầm cảm không? 

  • Thuốc chống trầm cảm cho chứng bốc hỏa đã được thử nghiệm ở những phụ nữ không bị trầm cảm, vì vậy, bạn có thể sử dụng chúng ngay cả khi bạn không bị trầm cảm. Chúng thường là lựa chọn tốt cho những phụ nữ không muốn sử dụng hoặc không thể sử dụng liệu pháp hormone. Đặc biệt, hãy trao đổi với chuyên gia chăm sóc sức khỏe về việc sử dụng thuốc chống trầm cảm nếu bạn bị bốc hỏa khó chịu và đã từng bị ung thư vú.